عبارات با قاعده یا Regular Expression ها چیزهایی هستند که همیشه میتوانند در راحت انجام شدن بسیاری از کارها به ما کمک کنند. برای مثال، فرض کنیم یک اسکریپتی داریم که میخواهد تعداد ایمیل های موجود در لیست کاربران را به ما بگوید. یا این که ببینیم چند درصد از کاربران، از جیمیل، یاهو یا هاتمیل استفاده میکنند. این یکی از استفاده های Regex هاست. به طور کلی، وقتی بدانیم رشته هایی با قواعد خاصی کنار هم چیده می‌شوند، میتوانیم با استفاده از Regex به سادگی الگویی پیاده کنیم که برای ما چک کند آیا ورودی از آن نوع هست یا نه.
الگوی کلی عبارات با قاعده در روبی، به شکل زیر است :
/[0-9a-zA-Z]/ #برای مجموعه ای از کرکترها
/hay/ #برای چک کردن یک قسمت خاص در یک رشته و تطبیق کلی
/\(\)/ #برای چک کردن نمادهابرای چک کردن برابری مقادیر یک رشته با الگوی خاص در روبی از === (سه علامت مساوی) استفاده میکنیم. بعنوان مثال، برنامه زیر به ما میگوید که مقدار وارد شده یک ایمیل است یا خیر :
/[0-9a-zA-Z]\@[0-9a-zA-Z]\.[a-z] === "a@gmail.com"که این قطعه کد، مقدار true را برمیگرداند. چرا که الگوی کلی یک آدرس ایمیل را داده ایم . برای بهینه تر شدن، میتوانیم یک قطعه کد بنویسیم که چک کند کاربر از چه سرویس دهنده ای استفاده میکند.
if /[0-9a-zA-Z]\@gmail\.com/ === user.email
puts "User #{user.username} uses Gmail"
end
if /[0-9a-zA-Z]\@yahoo\.com/ === user.email
puts "User #{user.username} uses Yahoo!"
endهمچنین با استفاده از متد match میتوان چک کرد که آیا بخشی از عبارت ورودی، برابر الگوی وارد شده هست یا نه. برای مثال برنامه بالا را میتوانیم به این شکل بازنویسی کنیم :
if /\@gmail\.com/.match(user.email)
puts "User #{user.username} uses Gmail"
end
if /\@yahoo\.com/.match(user.email)
puts "User #{user.username} uses Yahoo!"
endهمچنین، میتوانیم با استفاده از براکت، از تکرار شدن الگوها جلوگیری کنیم. مثلا فرض کنیم قصد داریم ببینیم ورودی ای که کاربر به برنامه داده، یک دستور Lisp است یا خیر، پس به این شکل عمل خواهیم کرد :
/\([\+\-\*\/][0-9][0-9]\)/ === commandو با استفاده از این اساس، میتوان مبادرت به نوشتن Parser های مختلف نمود.
تا اینجا، تا حدودی با ساختار و کاربرد عبارات با قاعده در زبان روبی آشنا شدیم، در مباحث آینده به صورت عملی تر به موضوع خواهیم پرداخت.