Skip to main content

حتما دیدید وبسایت هایی مثل یوتوب، به چه شکلی پارامترها رو به URL پاس میدن. در واقع وقتی ما یک درخواست ویدئو به یوتوب میدیم، یوتوب اون رو به این شکل به متد watch خودش میفرسته :

youtube.com/watch?v=VIDEOCODE

و حالا اگر درخواست مشابهی بدیم و اون ویدئو در یک Playlist خاص باشه، URL به این شکل تغییر میکنه و ما یک پارامتر دیگه هم برای Query در دیتابیس یوتوب داریم :

youtube.com/watch?v=VIDEOCODE&list=LISTCODE

به این نوع پارامترها، پارامتر دلخواه گفته میشه. پارامتر دلخواه (Optional Parameter ) برای اینه که ما همیشه برای ایجاد یک پرس و جو در پایگاه داده، نیازی به همه پارامترها نداریم. گاهی فقط پاس دادن یک اسم کافیه، گاهی هم نیازه مثلا اسم و فامیل پاس داده بشه. یا مثلا برای جست و جو در یک وبلاگ عنوان متن عموما کافیه. خب؛ الان که میدونیم این پارامترها چی هستن و کجا به کار میان، بیایم در مورد پیاده سازی این نوع پارامترها در سیناترا صحبت کنیم.

سناریو

قراره که برنامه ای بنویسیم که در متدی به اسم greeter با دریافت پارامتر دلخواهی، به اسم داده شده در متغیر name سلام کنه. یعنی URL ما چنین چیزی خواهد بود :

example.com/greeter?name=GIVENNAME

پیاده سازی

برای پیاده سازی، فقط کافیه که یک پروژه سیناترا ایجاد کرده و کتابخانه های لازم رو لود کنید. سپس متد greeter رو به این شکل بنویسیم :

get '/greeter' do 
 name = params['name'] 
 'Hello, #{name}' 
end

به این شکل، ما میتونیم URL رو همونطوری که خواستیم وارد کنیم. اما ببینیم که نتیجه چی میشه؟

اگر صرفا این درخواست به سمت سرور بره :

GET /greeter

سرور متن Hello رو بدون هیچ اسمی، به ما برمیگردونه. اما وقتی درخواست به این صورت ارسال بشه :

GET /greeter?name=Sam

در پاسخ دریافتی از سرور عبارت Hello, Sam مشاهده میشه.

در پایان، امیدوارم که این مطلب به دردتون خورده باشه و بتونید ازش استفاده لازم رو ببرید 🙂

به تازگی یک سرویس PaaS (یا Platform as a Service ) ایرانی به نام فندق (لینک) راه اندازی شده است که بر اساس داکر کار می‌کند، در این آموزش، قرار است که یک اپلیکیشن ساده سیناترا نوشته و سپس توسط فندق آن را دیپلوی کنیم.

راه اندازی فندق

ابتدا، باید در وبسایت فندق ثبت نام کنید، سپس ابزار خط‌فرمان آن را توسط pip نصب نمایید :

pip install fandogh-cli --upgrade

سپس، باید در فندق، لاگین کنیم :

fandogh --login --username=USERNAME --password=PASSWORD

اکنون، میتوانیم به ساخت اپلیکیشن ساده خود بپردازیم.

ساخت اپلیکشن

اکنون یک سناریوی ساده را پیاده‌سازی خواهیم کرد. در ابتدا، یک ‌Gemfile ساخته و این خطوط را اضافه میکنیم :

source 'https://rubygems.org'
 
gem 'sinatra'

سپس، یک فایل با نام app.rb باز می‌کنیم. دقت کنید سناریویی که قرار است پیاده سازی کنیم؛ بسیار ساده‌است. ما یک برنامه ساده مینویسیم که یک پارامتر را از کاربر گرفته، سپس رشته برعکس شده را در خروجی نشان دهد.

کد برنامه به شکل زیر خواهد بود :

require 'sinatra'
 
set :bind, '0.0.0.0'
 
get '/:par' do
 
 params[:par].reverse
 
end

اکنون، پروژه را ذخیره کرده و سپس، باید یک Dockerfile برای پروژه خودمان بنویسیم.

نوشتن داکرفایل

داکرفایل، به ما کمک می‌کند تا یک تصویر، با آن شرایطی که نیاز داریم ساخته شود. قبل از نوشتن داکرفایل، الزامیست تا دستور زیر را اجرا کنیم :

bundle install

تا Gemfile.lock ساخته شود. سپس، از نسخه روبی خود مطلع می‌شویم (در اینجا 2.4 ) و سپس اقدام به نوشتن داکرفایل می‌کنیم :

FROM ruby:2.4-onbuild
 
RUN mkdir -pv /usr/src/app
ADD . /usr/src/app
WORKDIR /usr/src/app 
 
CMD ["ruby", "/usr/src/app/app.rb"]

حال، باید فایل های خود را، توسط ابزار خط فرمان فندق، دیپلوی کنیم.

دیپلوی کردن پروژه توسط فندق

اکنون، کافیست با استفاده از دستورات پایه فندق، عمل دیپلوی را انجام دهیم. لازم است ابتدا یک تصویر بسازیم :

fandogh image init --name=string_reverse

پس از اجرای این دستور، شما پیامی مبنی بر موفقیت آمیز بودن ساخت تصویر، دریافت خواهید کرد. سپس، این دستور را وارد می‌کنیم :

fandogh image publish --version 0.0.1

پس از اجرای این دستور، تصویر مورد نظر شما ساخته می‌شود. پس از این که تصویر ساخته شد، میتوانیم با این دستور، آن را روی سرویس فندق؛ میزبانی کنیم.

fandogh service deploy --version 0.0.2 -p 4567

توجه داشته باشید که پس از اجرای این دستور، نام سرویس از شما پرسیده خواهد شد.

سرویسی که در این مطلب تولید کردیم، در این آدرس : stringreverse-haghiri75.fandogh.cloud در دسترس است. شما میتوانید با اجرای دستور زیر، یک رشته را برعکس تحویل بگیرید :

curl http://stringreverse-haghiri75.fandogh.cloud/salam

مطالعه بیشتر

در این مطلب، سرویس ساده‌ای مد نظر داشتیم که دیتابیس نداشت و نیازی هم به پیاده سازی دیتابیس و اسکریپت نویسی برای ارتباط با آن نداشتیم. در مطالب آینده، سعی خواهیم کرد که این موضوع نیز پوشش داده شود. همچنین، برای آشنایی بیشتر با فندق، میتوانید مستندات این سیستم (لینک) را مطالعه فرمایید.

در قسمت دوم، یاد گرفتیم که چطور پیج هایی که ساختیم رو نمایش بدیم! در این قسمت، میخوایم مستقیما با دیتابیس وارد مذاکره بشیم! در واقع در این قسمت میخوایم به کاربر اجازه بدیم که خودش یک پیج ایجاد کنه. خیلی هم شیک و ساده. ابتدا این قسمت رو به main.rb اضافه کنید :

get '/pages/new' do
	@page = Page.new
	erb :new
end

در اینجا، گفته شده که یک صفحه به اسم new.erb خونده و نمایش داده بشه. علاوه بر اون، گفتیم که از کلاس Page هم یک شیء جدید برامون بسازه. حالا، فایل new.erb رو به این شکل ایجاد کنید :

<h1> New Page </h1>
 
<form action="/pages" method="post">
	<h2> Title: </h2>
	<input type="text" name="page[title]">
	<h2> Text: </h2>
	<textarea name="page[text]" cols="50" rows="5">
	</textarea>
	<br/>
	<input type="submit">
</form>

در اینجا یک فرم ایجاد کردیم که با متد POST کار میکنه. قبل تر، در مورد متد پست توضیح دادیم، و میتونید این مطلب رو در موردش بخونید تا درکش کنید!

بسیار خوب، الان برای این که برنامه ما درست و حسابی کار کنه، فقط نیاز داریم که با یک متد POST بهش بفهمونیم که اطلاعات رو توی دیتابیس بنویسه. و خب این قسمت رو به main.rb مون اضافه میکنیم :

post '/pages' do
	page = Page.create(params[:page])
	redirect to("/pages/#{page.id}")
end

خب، در اینجا میگیم که پیجی با پارامتر هایی که داده شده بساز، و بعدش برگرد به همون پیج. به همین سادگی!

جمع بندی

در کل این سه قسمت آموزش، یک CMS بسیار ساده ساختیم که یه ادیتور داشت و میتونست نوشته های ما رو توی یک دیتابیس ذخیره کنه و بعد به ما نشون بده. کل فایل main.rb ما به این شکل در اومد :

require 'sinatra'
require 'mongoid'
 
configure do
	Mongoid.load!("./database.yml")
end
 
class Page
	include Mongoid::Document 
	field :title, type: String
	field :text,  type: String
end
 
 
get '/pages' do
	@pages = Page.all
	@title = "Page List"
	erb :index
end
 
get '/pages/new' do
	@page = Page.new
	erb :new
end
 
post '/pages' do
	page = Page.create(params[:page])
	redirect to("/pages/#{page.id}")
end
 
get '/pages/:id' do
	@page = Page.find(params[:id])
	@title = @page.title
	erb :show
end

و کل ساختار فولدرهای ما به این شکل در اومد :

simple-cms/
├── database.yml
├── main.rb
├── README.md
└── views
    ├── index.erb
    ├── new.erb
    └── show.erb

با استفاده از چنین الگویی، شما قادرید که برنامه های واقعی تری بنویسید و از اونها در دنیای واقعی استفاده کنید. در قسمت اول ذکر شد که این CMS بدرد وبلاگ و وبسایت و … نمیخوره. دلیلشم مشخصه! توی این برنامه هیچگونه پرمیشن و سشن و … ای رعایت نشده که بدونیم کدوم یوزر میتونه پیج ایجاد کنه کدوم نمیتونه و این قضایا. یعنی امنیت نداره کانتنتی که روی اون وبسایت تولید میشه. شما میتونید با خوندن داکیومنت در مورد session ها این مورد رو هم هندل کنید و CMS کامل تری بسازید!

موفق باشید 🙂

در قسمت قبل، یاد گرفتیم که چگونه یک سیستم مدیریت محتوای کوچولو رو با پایگاه داده هاش، ایجاد کنیم. در این قسمت، نمایش محتوای پیج در لینک اختصاصی و همچنین نمایش لینک ها در صفحه اصلی رو بررسی میکنیم.

آموزش این قسمت، کوتاه تر از دفعات پیش هستش، دلیلشم اینه که در بخش آخر، باید متد POST رو بررسی کنیم (اگرچه در مقاله ای قبلا این کار رو کردیم، اما میخوایم دوباره آموزش تکرار بشه و یه استفاده عملی از این موضوع داشته باشیم).

بسیار خوب، فایل index.erb که صفحات ما رو نشون میداد باز کنید، به این شکل تغییرش بدید :

<h1> Pages </h1>
<% if @pages.any? %>
<p>
<%  @pages.each do |page| %>
<a href="/pages/<%= page.id %>">
<h1><%= page.title %> </h1>
</a>
<p> <%= page.text %> </p>
<% end %>
</p>
<% else %>
<h1> No pages added! </h1>
<% end %>

دقت کردید؟ ما از id صفحات برای تولید لینک به اون ها استفاده میکنیم!

حالا بیاید کمی فکر کنیم، وقتی روی این لینک ها کلیک کنیم چه اتفاقی میفته؟ طبیعتا یه ارور ۴۰۴ به ما نشون داده میشه و به ما گفته میشه که صفحه یافت نشده. معمولا سیناترا به صورت پیشفرض یک راهنمایی کوچک هم میکنه که چه چیزی باید به فایل main.rb و … اضافه کنیم تا بتونیم نتیجه درستی بگیریم.

حالا برای این که لینک ها ما رو به جای درستی راهنمایی کنند، کافیه که فایل main.rb رو باز کنیم و این خطوط رو بهش اضافه کنیم :

get '/pages/:id' do
	@page = Page.find(params[:id])
	@title = @page.title
	erb :show
end

خب توی این کد، میگیم که پیج ها رو بر اساس id شون پیدا کنه، و تیتر صفحه رو هم تیتر پیج ایجاد شده بذاره. و در نهایت هم میگیم که ظاهر برنامه در show.erb هست. حالا، نیاز داریم که یک show.erb هم بنویسیم :

<h1><%= @page.title %> </h1>
<p>
<%= @page.text %>
</p>
<a href="/pages"> Back to main page </a>

اینجا، عنوان و متن صفحه رو نشون دادیم، به صفحه اصلی هم که لیست مطالبمون داخلش قرار داره هم لینک کردیم. در آموزش بعدی، سعی میکنیم یه ادیتور بسازیم و بتونیم یک صفحه جدید رو از طریق مرورگر، به CMSمون اضافه کنیم!

توی این نوشته، قصد و هدف اینه که بیایم و با استفاده از فرمورک Sinatra و دیتابیس غیررابطه ای MongoDB ، یک سیستم مدیریت محتوای کوچیک بنویسیم.


دقت کنید که این CMS صرفا یک کار آموزشی بوده و برای استفاده به عنوان CMS اصلی وبلاگ/وبسایت شما به هیچ وجه مناسب نیست

بسیار خوب، برای این که بدونیم از کجا شروع کنیم، ابتدا بیایم ببینیم که از چه چیزهایی قراره که استفاده بشه :

  1. فرمورک سیناترا
  2. ارتباط دهنده شیء – مستند (ODM) برای Mongo (اینجا از Mongoid استفاده میکنیم).

خب، ابتدا بیایم Gemfile رو بنویسیم :

source 'https://rubygems.org'
 
gem 'sinatra'
gem 'mongoid'

بسته به نیازتون، میتونید جم های دیگری هم بهش اضافه کنید.

حالا، باید به برنامه بفهمونیم که دیتابیس ما چه ویژگی هایی باید داشته باشه، پس یک فایل database.yml ایجاد میکنیم و این ها رودرونش مینویسیم :

development:
 clients:
  default:
   database: myCMS
   hosts:
    - localhost:27017
 production:
  clients:
   default:
    uri: <%= ENV['MONGOHQ<em>URL'] %>
    options:
     skip_version_check: true
safe: true

حالا دو مرحله اساسی کارمون انجام شده، هم میدونیم که دیتابیس چه ویژگی هایی داره و هم میدونیم که چه چیزهایی برای درست اجرا شدن برناممون نیازه.

حالا، وقتش رسیده که یک برنامه ساده بنویسیم:

require 'sinatra' 
require 'mongoid'
 
configure do
	Mongoid.load!("./database.yml")
end

این رو در فایلی به اسم main.rb نوشته و ذخیره میکنیم. حالا میتونیم تستش کنیم!

اما این کد، هنوز هیچ چیز قابل دسترسی ای نداره. توی main.rb یک کلاس به اسم Page به این شکل مینویسیم، که بشه مدل ما :

class Page
	include Mongoid::Document
	field :title , type: String
	field :text  , type: String
end

خب، حالا میتونیم برای ساختن صفحاتمون اقدام کنیم. ابتدا از طریق شل اینتراکتیو روبی، یک صفحه نمونه میسازیم :

~:$ irb -r ./main.rb

وقتی که شل اینتراکتیو باز شد، این دستورات رو میتونیم توش تایپ کنیم :

hello = Page.new
hello.title = "Hello, World!"
hello.text  = "This is first page on this CMS!"

حالا ما یک صفحه ساختیم. این ساخته شدن میتونه به این شکل هم انجام بشه :

Page.create(title:"My second page", text:"This is second page I added to this CMS!")

بسیار خوب، الان صفحه ها ساخته شده! پس چطوری میتونیم اطلاعاتشون رو نمایش بدیم؟!

برگردیم توی main.rb و این قطعه کد رو اضافه کنیم :

get '/pages' do
	@pages = Page.all
	@title = "Page List"
	erb :index
end

خب، یک پوشه به اسم views باید ایجاد کنیم، یک فایل به اسم index.erb هم درونش قرار میدیم ، و این ها رو در ایندکس مینویسیم :

<h1> Pages </h1>
<% if @pages.any? %>
<p>
<%  @pages.each do |page| %>
<h1><%= page.title %> </h1>
<p> <%= page.text %> </p>
<% end %>
</p>
<% else %>
<h1> No pages added! </h1>
<% end %>

در این کد، یک قالب بندی کلی داریم، همچنین میگیم که اگر پیجی موجود بود، نشونش بده و اگر نبود، پیامی بده و بگو هنوز پیجی اضافه نشده. حالا باید با اجرای برنامه، بتونیم پیج هایی که از طریق کنسول ساختیم رو مشاهده کنیم.

در این قسمت، کلیت یک سیستم مدیریت محتوا رو یاد گرفتیم. فهمیدیم که چطور میشه مدل یک صفحه رو ساخت و بعدش محتواش رو نشون داد. در قسمت بعدی، لینک کردن به پیج های ایجاد شده و همچنین روش ایجاد یک صفحه جدید از طریق خود برناممون رو یاد خواهیم گرفت 🙂

 

فرمورک Sinatra یک میکروفرمورک وب است که اکثر کاربران و توسعه دهندگان روبی، با آن آشنایی دارند. برای شروع و ساخت پروژه هایی که زمان زیادی برایشان نداریم، بدون شک این فرمورک یکی از بهترین انتخاب هاست. در اکثر مثالهایی که در اینترنت موجود است، به گفتن متد get بسنده کرده اند. در حالی متد POST هم متد مهمی در فرمورک های وب به شمار می آید. در این آموزش، استفاده از متد post را بررسی میکنیم.

قدم های اولیه

ابتدا یک پوشه به اسم post-app ایجاد کرده، درون این پوشه پوشه دیگری با نام views ایجاد کنید. سپس در همان پوشه post-app فایل app.rb را نیز ایجاد نمایید. در واقع، این ها قدم های اولیه ما برای نوشتن یک برنامه در سیناتراست. درون پوشه views یک فایل با نام form.erb ایجاد کرده، آن را باز کنید و درونش این محتوا را کپی کنید :

<h3>Simple Form</h3>
<form action="/form" method="post">
  <input type="text" name="content">
  <input type="submit">
</form>

سپس به app.rb رفته، آن را باز کرده و این محتوا را درونش قرار دهید :

require 'sinatra'
 
get '/' do
 erb :form
end

اکنون چنانچه برنامه را اجرا کنید، متوجه خواهید شد که هرچه درون فرم بنویسید، طبیعتا باید به یکجا ارسال شود. اما کجا؟ اینجاست که ما متد POST را نیاز داریم.

اضافه کردن post به کد

همانطور که در کد form.erb مشاهده کردید، ما در قسمت action از آدرس form استفاده نمودیم و همچنین نام محتوای داخل فرم را content گذاشتیم. اکنون فایلی به نام content.erb در views ایجاد کرده، آن را باز کنید و محتوای درونش را به این شکل تغییر دهید :

<h2> You Said </h2> 
<h3> <%= params[:content] %> </h3>

سپس به فایل app.rb برگشته و این خطوط را به آن اضافه نمایید :

post '/form' do
 erb :content
end

و اکنون با اجرای برنامه، هرچه درون فرم طراحی شده بنویسید را در آدرس form مشاهده میکنید. با استفاده از متد post میتوانید اطلاعات را درون یک دیتابیس بنویسید و بیشتر استفاده آن نیز در این موارد است.

موفق باشید.